Παράρτημα:Προφορά/γαλλικά

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση
Το περιεχόμενο αυτής της σελίδας προέρχεται από το γαλλόφωνο Βικιλεξικό (Annexe:Prononciation/français).

Πίνακας συμβόλων ΔΦΑ[επεξεργασία]

Φωνήεντα
ΔΦΑ Ανοιχτή συλλαβή Κλειστή συλλαβή
/i/ dit /di/ dite /dit/
/e/ dé /de/
/ɛ/ dais /dɛ/ dette /dɛt/
/ɛ̃/ daim /dɛ̃/ plainte /plɛ̃t/
/œ̃/ d’un /d‿œ̃/ junte /ʒœ̃t/
/œ/ amateurisme /a.ma.tœ.ʁism/ peur /pœʁ/
/ə/ de /də/
(non accentuée)
/ø/ deux /dø/ creuse /crøz/
/y/ dû /dy/ lutte /lyt/
/u/ doux /du/ douze /duz/
/o/ dos /do/ dôme /dom/
/ɔ/ moteur /mɔ.tœr/ lotte /lɔt/
/ɔ̃/ dont /dɔ̃/ monte /mɔ̃t/
/ɑ̃/ dent /dɑ̃/ lente /lɑ̃t/
/ɑ/ mât /mɑ/ âme /ɑm/
/a/ da /da/ mal /mal/
Ημίφωνα
ΔΦΑ Αρχικό Τελικό
/j/ yeux /jø/ fille /fij/
huile /ɥil/
/w/ oui /wi/
Σύμφωνα
ΔΦΑ Αρχικό Τελικό
/n/ nan /nɑ̃/ canne /kan/
/ɲ/ gnon /ɲɔ̃/ cagne /kaɲ/
/ŋ/ ping /piŋ/
/ɡ/ gant /ɡɑ̃/ cague /kaɡ/
/k/ quand kɑ̃ caque /kak/
/m/ ment /mɑ̃/ came /kam/
/b/ banc /bɑ̃/ cab /kab/
/p/ pend /pɑ̃/ cape /kap/
/v/ vent /vɑ̃/ cave /kav/
/f/ fend /fɑ̃/ gaffe /ɡaf/
/d/ dans /dɑ̃/ clade /klad/
/t/ tant /tɑ̃/ patte /pat/
/ʒ/ gens /ʒɑ̃/ cage /kaʒ/
/ʃ/ chant /ʃɑ̃/ cache /kaʃ/
/z/ zen /zɛn/ case /kaz/
/s/ sans /sɑ̃/ casse /kas/
/ʁ/ rang /ʁɑ̃/ carre /kaʁ/
/l/ lent /lɑ̃/ cale /kal/
/h/ (σημ. 1) ha /hɑ/
/ʔ/ (σημ. 2) haut /ʔo/
  1. Αυτό το φώνημα είναι σπανιότατο, το συναντάμε μόνο σε περιπτώσεις ονοματοποιίας (π.χ. ahaner a.ha.ne)· δεν προφέρεται πάντοτε.
  2. Αυτό το φώνημα υπάρχει σύμφωνα με ορισμένες θεωρίες της liaison: προφέρεται σπάνια, συνήθως προτιμάται το h aspiré· όμως συναντιέται επίσης, μερικές φορές, (α) σε λέξεις που αρχίζουν από ημίφωνο, το οποίο κανονικά δεν είναι aspiré, ή (β) σε λέξεις που αρχίζουν από φωνήεν το οποίο είναι μερικές φορές aspiré· άλλες από αυτές τις λέξεις προφέρονται χωρίς liaison (π.χ. Io jo) ενώ σε άλλες η liaison μπορεί να γίνει ή να μη γίνει (π.χ. ouate wat).

Liaisons[επεξεργασία]

Γενικά, η γαλλική προφέρει το τελευταίο σύμφωνο μιας λέξης όταν η επόμενη λέξη αρχίζει από ένα φωνήεν ή ένα h muet, και δεν υπάρχει ανάμεσά τους κανένα σημείο στίξης (λεξικό Grevisse). Παρ' όλ' αυτά, δεν υπάρχει ξεκάθαρος κανόνας που να λέει πότε πρέπει ή δεν πρέπει να γίνει η liaison.

Ένα γνωστό παράδειγμα (αν και κάπως τραβηγμένο από τα μαλλιά) περιπτώσεων όπου η liaison υποτίθεται ότι αλλάζει το νόημα μιας πρότασης:

Στο Διεθνές Φωνητικό Αλφάβητο, η liaison παρουσιάζεται με το χαρακτήρα /‿/.

Γράμματα και φθόγγοι[επεξεργασία]

Τα σύμφωνα[επεξεργασία]

mv · f - b · pd · tn · ɲ · ŋɡ · kʒ · ʃz · sʁ · l
ΔΦΑ Μεμονωμένος φθόγγος Αρχική θέση Μεσαία θέση Τελική θέση
Χειλικά και οδοντικά
[m]
[v]

[f]

[b]

[p]

[d]
[t]
Υπερωϊκά
[n]
[ɲ]

[ŋ]

[g]

[k]
Συριστικά και υγρά
[ʒ]
[ʃ]

[z]

[s]
[ʁ]

[l]


Τα ημίφωνα[επεξεργασία]

j - w - ɥ

ΔΦΑ Μεμονωμένος φθόγγος Αρχική θέση Μεσαία θέση Τελική θέση
[j]
[w]

[ɥ]


Τα φωνήεντα[επεξεργασία]

i - e - ɛ - ɛ̃ - œ̃ - œ - ə - ø - y - u - o - ɔ - ɔ̃ - ɑ̃ - ɑ - a

Υπάρχουν 16 φωνήεντα στα γαλλικά, από τα οποία τα 4 είναι έρρινα. Ακολουθούν κάποιες διευκρινίσεις.
  1. Διακρίνουμε δύο φθόγγους “a” αρκετά κοντινούς : /a/ (“a” ανοιχτό ή πρόσθιο, το οποίο γενικά γράφεται “a”) και /ɑ/ (“a” κλειστό ή οπίσθιο, το οποίο γενικά γράφεται “â”). Σε άλλες περιοχές της Γαλλίας αυτοί οι φθόγγοι είναι διακριτοί μεταξύ τους και σε άλλες όχι· γενικά είναι δύσκολο να γίνει η διάκριση ανάμεσά τους. Γι' αυτό αντιμετωπίζονται εδώ ως σύνολο, για λόγους ευκολίας.
    Σημείωση: Τα γαλλικά του Κεμπέκ ξεχωρίζουν επειδή κάνουν μια ξεκάθαρη διάκριση ανάμεσα στους δύο φθόγγους. Έτσι, η διαφορά στην προφορά των λέξεων pâte και patte είναι τελείως ξεκάθαρη (το κλειστό “a” του pâte μερικές φορές ακούγεται ως δίφθογγος), ενώ αυτές οι λέξεις είναι πρακτικά ομόηχες στις περισσότερες περιοχές της Γαλλίας και ιδιαίτερα στην περιοχή του Παρισιού.
  2. Οι φθόγγοι /o/ (o κλειστό) και /ɔ/ (o ανοιχτό) είναι σχετικά κοντινοί μεταξύ τους στα γαλλικά. Μία επιμελημένη προφορά τους διακρίνει, ακόμη κι αν σε μερικές περιοχές δεν γίνεται η διάκριση μεταξύ των δύο. Αντιμετωπίζονται εδώ χωριστά, αντίθετα με το ζεύγος /a/-/ɑ/).
  3. Οι φθόγγοι /e/ (é κλειστό) και /ɛ/ (è ανοιχτό) γενικά διακρίνονται καθαρά. Σε διάφορες περιοχές όμως της Γαλλίας υπάρχει ποικιλία στην προφορά. Έτσι οι λέξεις les, des, mes, tes, ses, ces, quai, gai, οι ρηματικοί τύποι sais, sait και vais, διάφοροι τύποι του ρήματος avoir όπως το ai, οι καταλήξεις του απλού μέλλοντα, όπως donnerai ή του αορίστου, όπως donnai, προφέρονται ανάλογα με την περιοχή με é /e/ ή è /ɛ/.
  4. Οι φθόγγοι /ø/ (“eu” κλειστό) και /œ/ (“eu” ανοιχτό) είναι διακριτοί μεταξύ τους. Υπάρχουν όμως σημαντικές διαφορές ανάλογα με την περιοχή και η διάκριση δεν γίνεται παντού.
    Ο φθόγγος /ə/ (“e” muet) πλησιάζει το φθόγγο /œ/ (“eu” ανοιχτό), αλλά συχνά δεν προφέρεται καθαρά, ιδίως στη γλώσσική επικοινωνία που χαρακτηρίζεται από οικειότητα.
  5. Τέλος, οι φθόγγοι /ɛ̃/ (“in” ανοιχτό ή πρόσθιο) και /œ̃/ (“un” κλειστό ή οπίσθιο) κανονικά διακρίνονται στα γαλλικά, αλλά η διάκριση δεν γίνεται παντού.


ΔΦΑ Μεμονωμένος φθόγγος Αρχική θέση Μεσαία θέση Τελική θέση
[i]
[e]
[ɛ]
[ɛ̃]
[œ̃]
[œ]

[ə]

[ø]
[y]
[u]
[o]
[ɔ]

[ɔ̃]
[ɑ̃]
[ɑ] ou [ɑː]

[a]

Σημειώσεις[επεξεργασία]

Μια ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί η λέξη fuel /fjul/, αγγλικής προέλευσης, όπου το σύμπλεγμα ue αποδίδει τον ήχο /ju/.