Μετάβαση στο περιεχόμενο

Πρότυπο:κλ

Από Βικιλεξικό

Οι ακόλουθες οδηγίες βρίσκονται στο Πρότυπο:κλ/οδηγίες. [επεξεργασία]

{{κλ|<κωδικός γλώσσας>|<κύριο λήμμα>|<άλλη εμφάνιση>|... ονομαστικές παράμετροι}}

Πρότυπο για τη γραμματική αναγνώριση κλιτικών και ρηματικών τύπων.
Συνδέει με το κύριο λήμμα (στη θέση#2) με σύνδεσμο ακριβείας (με τον κωδικό ISO γλώσσας στη θέση#1).

  • Για τα νέα ελληνικά, η θέση#1 μπορεί να μείνει κενή.

Για τους συντάκτες ξένων γλωσσών {{infl}} ή {{cl}} και λατινογράμματα εναλλακτικά, όπως στο en:Template:inflection_of#Grammar_tags

Σημείωση: Ο κώδικας αυτού του Προτύπου έχει εφαρμοστεί και στα παλιά πρότυπα κλιτικών τύπων (π.χ. Πρότυπο:ουδ του-πτώσειςΟΑΚεν)


Αναγνωρίζονται οι εξής όροι (μπορούν να προστεθούν και άλλοι) → δείτε  #Παράμετροι

Παραδείγματα

[επεξεργασία]
στο λήμμαγράφουμε - εμφανίζει
σχολείου* {{κλ||σχολείο|π=γ|α=π}}
σχολείου* {{κλ||σχολείο|π=γ|α=π|κειμ=<αλλάζω το κείμενο στο 'του'>}}

{{κλ||Βάσιας|π=γ|α=εν|κειμ=του κλιτού αρσενικού}}

σχολείου* {{κλ|grc|σχολεῖον|π=γ|α=π}}
καλοῦ* {{κλ|grc|καλός|π=γ|α=ε|γ=αο|γ+=καλόν}}
malheureuses
χωρίς πτώση
* {{infl|fr|malheureux|n=plural|g=f|g+=malheureuse}}
dogs
χωρίς πτώση
* {{plur|dog|en}}
ταχεία* {{κλ|grc|ταχύς|π=οακ|α=δ|γ=θ|γ+=ταχεῖα|γ+alt=τᾰχείᾱ|.γ=με μακρά κατάληξη}}
λύνεις* {{κλ||λύνω|π=2ε|ε=ορ|χρ=ε-ενε}}
πλανεύτηκα* {{κλ||πλανεύω|π=1ε|ε=ορ|χ=αορ|φ=π|φ+=πλανεύομαι}}
λύεται* {{κλ|grc|λύω|π=2ε|ε=ορ|χρ=μπ-ενε|χρ+=λύομαι}}
λυθῶμεν* {{κλ|grc|λύω|π=1π|ε=υπ|χρ=π-αορ|χρ+=ἐλύθην}}
στασέω* {{κλ|grc|ἵστημι|π=1ε|ε=ορ|χρ=ε-μελλ|.χρ=(συνηρημένος {{δωρ|0=-}})}}
asestimare* * {{κλ|la|mood=inf|tense=pres|aestimo}}
χρήσιμα
παραδείγματα
πέσε, φυτικά (διπλή προσωδία grc), ἐξαφρίζεσθαι (αποφεύγουμε το «του» στα αποθετικά)
υποθετικά
παραδείγματα
με λάθη
* * {{κλ||λέξη|π=2ε|ε=ορ|ε2=προστ|χ=ε-ενε|χ2=ε-αορ}}
ειδικές εκφράσεις για ορισμένες γλώσσες στη θέση#4
#Αγγλικά
worked
* * {{infl|en|work||en-ed}}

Αριθμητικές παράμετροι

  • |1= Στη θέση#1, ο κωδικός ISO γλώσσας
    Για τα νέα ελληνικά (el) μπορεί να παραμένει κενή.
  • |2= (υποχρεωτική) Στη θέση#2 το κύριο λήμμα
    με |2=- φεύγει ο σύνδεσμος-στόχος και παραμένει μόνο η γραμματική αναγνώριση
    παράδειγμα στο νικῶν
  • |3= (προαιρετική) Στη θέση#3 άλλη εμφάνιση του συνδέσμου (alternative)
    και ως ονομαστική |εμφ= ή |alt=
  • |4= (προαιρετική) Στη θέση#4 ειδικές εκφράσεις που χρειάζονται σε ορισμένες γλώσσες
    π.χ. στους αγγλικούς ρηματικούς τύπους, όπως works, worked, working

Ονομαστικές παράμετροι
Δύο ενδιάμεσοι προαιρετικοί σύνδεσμοι + σχόλιο

  • |γ+= σύνδεσμος με κάποιο γένος που αναφέρεται (μέσα σε παρένθεση)
    • |.γ= για σχόλιο που προηγείται (με πλάγια γράμματα)
    • |γ+alt= για άλλη εμφάνιση
  • |ε+= |m+= σύνδεσμος με τον εγκλιτικό τύπο που αναφέρεται (μέσα σε παρένθεση)
    • |ε+εμφ= |m+alt= άλλη εμφάνιση του συνδέσμου που αναφέρεται μέσα στην παρένθεση
  • |χ+= |x+= σύνεσμος με χρόνο ή άλλο ρηματικό τύπο που αναφέρεται (μέσα σε παρένθεση)
    • |χ+εμφ= |x+alt= άλλη εμφάνιση του συνδέσμου που αναφέρεται μέσα στην παρένθεση
    • |.χ= για σχόλιο που προηγείται (με πλάγια γράμματα)
  • |φ+= σύνδεσμος με φωνή (σε παρένθεση)

Για τις παραμέτρους με το συν (+) ισχύουν και οι παράμετροι του πρότυπου {{λ}} για μεταγραφή |...+tr= χωρίς link |...+tnl= για μετάφραση, |...+t=

  • |κείμ=κείμενο της επιλογής μας αναγράφεται κείμενο της επιλογής μας   κείμενο της επιλογής μας αντί της λέξης του

επίσης, οι ενδείξεις (χρήσιμες σε μετοχές) δείτε  Κατηγορία:Πρότυπα για μετοχές

  • |μπ=1 αναγράφεται το κείμενο   του μεσοπαθητικού ρήματος
  • |μ=1 αναγράφεται το κείμενο   του μέσου ρήματος
  • |παθ=1 αναγράφεται το κείμενο   του παθητικού ρήματος
  • |ρ=1 αναγράφεται το κείμενο   του ρήματος
  • |μτχ=1 αναγράφεται το κείμενο   της μετοχής


κωδικοί

  • οι περσσότερες εκφορές, στη γενική ενικού (π.χ. προστακτικής ενεστώτα) - οι κωδικοί είναι βραχυγραφίες
  • σπάνια, χρειάζεται ονομαστική (π.χ. ενεστώτας του...) - οι κωδικοί γράφονται ολογράφως
κώδικαςεμφανίζει σημασίαcodemeaningπαράδειγμα - e.g.
Παράμετροι - Parameters
|π=παράμετρος πτώσης
ή προσώπου+αριθμό
|c=param for cases or persons+number
|α=παράμετρος αριθμού για τις πτώσεις|n=param for number, following cases
|γ=παράμετρος γένους|g=param for gender
|γ+=σύνδεσμος με αυτό το γένος|g+=link this gender
|γ+alt=ο σύνδεσμος με άλλη εμφάνιση|γ+alt=alternative output for this link
|.γ=σχόλιο γι' αυτό το γένος|.g=comment on this gender
|ε= |έγκ=παράμετρος έγκλισης|m= |mood=param for moods of verbs
|ε2= |έγκ2=2η παράμετρος έγκλισης|m2= |mood2=2nd param for moods of verbs
|χ=παράμετρος χρόνων|x= |temp= |tense=param for tenses of verbs t= is reserved for translations. So, easytype tense with x for xronos (χρόνος)!
|χ+=σύνδεσμος με τον τύπο του χρόνου|x+=link this tense
|.χ=σχόλιο γι' αυτόν τον χρόνο|.x=comment on this tense
|φ=παράμετρος φωνής|v=param for voice
|φ+=σύνδεσμος με άλλη φωνή|v+=link a voice form
|κειμ=αλλάζω το κείμενο για το «του»|text=free text option instead of "του"
|λήμμα=αλλάζω το κείμενο αντί για τον σύνδεσμο|lemma=free text option instead of default style link
τιμές παραμέτρων - tags
πτώσεις - cases π.χ. |π=οακ ονομαστική, αιτιατική και κλητική
τύποςform, type
οονομαστικήn / nomnominativus
γγενικήg / gengenitivus
δδοτικήd / datdativus
ααιτιατικήa / accaccusativus
αφαφαιρετικήab / ablablativus
κκλητικήv / vocvocativus
πρόσωπα - persons π.χ. |π=2π β΄ πρόσωπο πληθυντικού
1ε, 2ε, 3εα΄... β΄... γ΄πρόσωπο ενικού1s 2s 3s / 1sg 2sg 3st1st... 2nd, 3rd person singular
1π, 2π, 3πα΄... β΄... γ΄πρόσωπο πληθυντικού1p 2p 3p / 1pl 2pl 3pl1st... 2nd, 3rd person plural
2δ, 3δβ΄... γ΄πρόσωπο δυϊκού2d 3d / 2du 3di2nd, 3rd person dual
αριθμοί για πτώσεις - numbers for cases π.χ. |π=οακ|α=πλ ονομαστική, αιτιατική και κλητική πληθυντικού
ενικόςενικόςsingularsingularστην ονομαστική
ε / ενενικούs / sgsingular
πληθυντικόςπληθυντικόςpluralpluralστην ονομαστική
Προτιμάμε το πρότυπο {{πλ}} ή {{plur}}
π / πλπληθυντικούp / plplural
δ / δυδυϊκούd / dudual
γένη - genders π.χ. |π=οακ|α=πλ|γ=αρσ ονομαστική, αιτιατική και κλητική πληθυντικού, αρσενικό
αρσενικόαρσενικό γένοςmasculinemasculineστην ονομαστική
α / αρσαρσενικού γένουςm / mascmasculine
θηλυκόθηλυκό γένοςfemininefeminineστην ονομαστική
θ / θηλθηλυκού γένουςf / femfeminine
ο / ουδουδέτερου γένουςn / neuneuter
αθαρσενικού ή θηλυκού γένουςmfmasculine or feminine
αοαρσενικού ή ουδέτερου γένουςmnmasculine or neuter
αθοαρσενικού, θηλυκού ή ουδέτερου γένουςmfmmasculine, feminine or neuter
α-παρρενοπροσωπικό (αρσενικό προσωπικό)m-persmasculine personalπολωνικά
α-π-έμψυχοαρρενοπροσωπικό (αρσενικό προσωπικό) / έμψυχοm-pers-animmasculine personal / animateπολωνικά smacznego
έμψυχοέμψυχοanimanimateπολωνικά
εγκλίσεις - moods etc π.χ. |π=2ε|ε=ορ β΄ πρόσωπο ενικού, οριστική
οροριστικήςindindicative
υπυποτακτικήςsubsubjunctive
ευευκτικήςoptoptative
προστακτικήπροστακτικήimperativeimperativeστην ονομαστική όπως στο ολλανδικό excuseer
πρπροστακτικήςimpimperative
εξεξαρτημένου τύπου1depedependent
.
απραπαρέμφατοinfinfinitive
μτχμετοχήpartparticipleΠροτιμάμε τα ειδικά πρότυπα για μετοχές
γεργερούνδιοgergerundium
γερκγερουνδιακόgervgerundivum
σουπσουπίνουsupof supineόπως λατινικά commissum
σουπίνοσουπίνοsupine
supinum
supineστην ονομαστική
όπως σουηδικά annonsera
χρόνοι - tenses + η φωνή τους π.χ. |χ=ε-αορ ενεργητικός αόριστος
η φωνή μπορεί να αναφερθεί εναλλακτικά, μετά τον χρόνο (βλ. παρακάτω)

προθήματα φωνών: ε-... (ενεργητικός) π- (παθητικός) μ- (μέσος) μπ- (μεσοπαθητικός)
επίθημα για το ποιόν: -εξ (εξακολουθητικός) -στ (στιγμιαίος)
prerixes for voices: a-... (active) p- (passive) m- (middle) mp- (mediopassive)
suffix for aspect: -cont (continuous) __ (simple)

ενεστώταςενεστώταςpresenstpresentστην ονομαστική π.χ. σουηδικό har
ενεενεστώταprespresent
ενε-εξεξακολουθητικού ενεστώταpres-contpresent continuous
ε-ενεενεργητικού ενεστώταa-presactive present
π-ενεπαθητικού ενεστώταp-prespassive present
μπ-ενεμεσοπαθητικού ενεστώταmp-presmediopassive present
μ-ενεμέσου ενεστώταm-presmiddle present
και με τα ίδια προθήματα... / and with the same prefixes...:
παρατατικόςπαρατατικόςimperfextimperfectστην ονομαστική
πρτπαρατατικούimperfimperfect
μέλλων / μέλλονταςμέλλονταςfuturefutureστην ονομαστική
μελλμέλλονταfutfuture
αττ-μελλαττικού μέλλονταatt-futattic futureβιβῶ, βιβῶν
αόριστοςαόριστοςaoristsimple pastστην ονομαστική
Προτιμάμε το πρότυπο {{αορ}} ή {{aor}}
αόριστος βαόριστος βaorist baorist bστην ονομαστική
αοραορίστουaor / pastsimple past
αορβαορίστου β΄aorbaorist bόπως στο ἔσπετε
ισταοριστορικού αορίστουhistaorhistoric pastόπως για τα γαλλικά
παρακείμενοςπαρακείμενοςperfectpresent perfectστην ονομαστική
πρκπαρακειμένουperfpresent perfect
υπερσυντέλικοςυπερσυντέλικοςpluperfectpluperfect, past perfectστην ονομαστική
υπρ / υπερυπερσυντέλικουpluppluperfect, past perfect
τετελεσμένος μέλλων / τετελεσμένος μέλλονταςτετελεσμένος μέλλονταςfutture perfectfuture perfectστην ονομαστική
τεττετελεσμένου μέλλονταfutperffuture perfect
της φωνής - of the voice π.χ. |χ=αορ|φ=π αόριστος ενεργητικής φωνής
η φωνή μπορεί να αναφερθεί εναλλακτικά, ως επίθετο πριν από τον χρόνο (βλ. παραπάνω)
ενεργητικήενεργητική φωνήactiveactive voiceστην ονομαστική
εενεργητικής φωνήςa / actof active voice
παθητικήπαθητική φωνήpassivepassive voiceστην ονομαστική
ππαθητικής φωνήςp / passof passive voice
μεσοπαθητικήμεσοπαθητική φωνήmediopassivemediopassive voiceστην ονομαστική
μπμεσοπαθητικής φωνήςmp / mpassof mediopassive voice
μέσημέση φωνήmiddlemiddle voiceστην ονομαστική
μμέσης φωνήςm / middleof middle voice

Ειδικά για ορισμένες γλώσσες

[επεξεργασία]

Ειδικές εκφράσεις στην παράμετρο #4 για γρήγορες πληκτρολογήσεις

Αγγλικά

[επεξεργασία]

|4= Fourth parameter options for easytype English verbal forms. Εxamples:

{{infl|en|work||<add 4th param>}}
lemma4th paramgivesresult
worksen-3s  γ΄ πρόσωπο ενικού ενεστώτα του work
workeden-ed αόριστος & παθητική μετοχή αορίστου του work
workingen-ing ενεργητική μετοχή ενεστώτα του work
dogs {{plur}}
took {{aor}}
broken {{pastpart}}

Αναφορές

[επεξεργασία]
  • 1) εξαρτημένος τύπος, όπως διδάσκεται για τα νέα ελληνικά Φιλιππάκη-Warburton, Γραμματική Ε και ΣΤ Δημοτικού κεφ.10.1
    Ο τύπος γράψω, γράψεις, γράψει... δε χρησιμοποιείται μόνος του στη γλώσσα μας (εκτός από λίγες εξαιρέσεις). Τον βρίσκουμε πάντα μαζί με μόρια ή με το ρήμα «έχω», από τα οποία και εξαρτάται. Για τον λόγο αυτό, τον λέμε εξαρτημένο.

Προβλήματα

[επεξεργασία]
  • 2023.01.11. Στις αντωνυμίες. Χρειάζονται, και πρόσωπο, και πτώση. Η παράμετρος π= δίνει μία από τις δύο δυνατότητες. Πρέπει να προστεθεί plus, πρ= για πρόσωπα.
  • 2023.01.11. Να ελεγχθούν ξανά οι παράμετροι με τελεία, με συν, με alt. Θα μπορούσε η τελεία πριν και τελεία μετά (από ονομασία παραμέτρου) να σημαίνει: κείμενο πριν, κείμενο μετά.
    π.χ. .χ= κείμενο πριν από το χρόνο χ.= κείμενο μετά τον χρόνο