σκότος

Νέα ελληνικά (el)[επεξεργασία]

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	το	σκότος	τα	σκότη
γενική	του	σκότους		—
αιτιατική	το	σκότος	τα	σκότη
κλητική		σκότος		σκότη
Κατηγορία όπως «δάσος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

σκότος < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική σκότος^[1]

Προφορά[επεξεργασία]

ΔΦΑ : /ˈsko.tos/

τυπογραφικός συλλαβισμός : σκό‐τος

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

σκότος ουδέτερο

(λόγιο) το σκοτάδι, ο ζόφος
※ «Μη σκιάζεστε στα σκότη! Η λευθεριά // σαν της αυγής το φεγγοβόλο αστέρι // της νύχτας το ξημέρωμα θα φέρει» (Ιωάννης Πολέμης, Το κρυφό σχολειό, τελευταίοι στίχοι)

※ Πενθέας: Καί <τα όργια> αὐτά τά κάνεις νύχτα μέρα; Διόνυσος: Μᾶλλον τη νύχτα. Ἔχει σεμνότητα τό σκότος (Ευριπίδης, Βάκχες σε απόδοση Κώστα Βάρναλη)
η κακία, ο χώρος των δυνάμεων του Κακού
↪ ο άρχων του σκότους (στην ορθόδοξη εκκλ. για το Σατανά)

↪ ο πρίγκιπας του σκότους (ο Shakespeare (Σαίξπηρ) για το Σατανά)

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Μεταφράσεις[επεξεργασία]

σκότος

→ δείτε τη λέξη σκοτάδι

Αναφορές[επεξεργασία]

↑ σκότος - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

σκότος < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική σκότος

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

σκότος ουδέτερο

σκότος, σκοτάδι, σκοτεινιά
σκοτεινιά από κακοκαιρία
(μεταφορικά) άγνοια, πνευματική σύγχυση

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

σκότο (ουδέτερο)
σκότη (θηλυκό, Κύπρος)

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

με σκοτα-, σκοτι-

ετυμολογικό πεδίο
σκοτο- σκοτι-

με σκοτειν-

→ δείτε τη λέξη σκοτεινός

Πηγές[επεξεργασία]

σελ.312, 313 Τόμος 20 - Κριαράς, Εμμανουήλ. Λεξικό της Μεσαιωνικής Ελληνικής Δημώδους Γραμματείας (1100-1669). Τόμοι Α'-ΙΗ'. (Τόμοι ΙΕ'-ΙΗ' επιμ. Ιωάννης Ν. Καζάζης). Άπαντα Εμμανουήλ Κριαρά στην Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	ὁ	σκότος	οἱ	σκότοι
γενική	τοῦ	σκότου	τῶν	σκότων
δοτική	τῷ	σκότῳ	τοῖς	σκότοις
αιτιατική	τὸν	σκότον	τοὺς	σκότους
κλητική ὦ!		σκότε		σκότοι
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		σκότω
γεν-δοτ	τοῖν		σκότοιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δρόμος' όπως «δρόμος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	τὸ	σκότος	τὰ	σκότη - σκότεᾰ
γενική	τοῦ	σκότους - σκότεος	τῶν	σκοτῶν - σκοτέων
δοτική	τῷ	σκότει - σκότεῐ̈	τοῖς	σκότεσῐ (ν)
αιτιατική	τὸ	σκότος	τὰ	σκότη - σκότεα
κλητική ὦ!		σκότος		σκότη - σκότεα
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		σκότει - σκότεε
γεν-δοτ	τοῖν		σκοτοῖν - σκοτέοιν
Σπανιότερο από το αρσενικό, μεταγενέστερο.
3η κλίση, Κατηγορία 'βέλος' όπως «βέλος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

σκότος < θέμα σκοτ- ίσως (όχι όμως βέβαιο) συγγενές της σκιάς (την οποία πολλοί θεωρούν ομόρριζη των λέξεων σκηνή, σκῆν, σκίναρ) > πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *skoto- ή *sk(e)h₃t- (σκιά, σκοτεινός)^[1]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

σκότος αρσενικό στον Όμηρο και στους ποιητές ουδέτερο μεταγενέστερα

το σκότος, το σκοτάδι, το αντίθετο της μέρας, του φωτός, η σκιά
※ 8ος αιώνας ⌘ Ὅμηρος, Ὀδύσσεια, 19 (τ. Ὀδυσσέως καὶ Πηνελόπης ὁμιλία. Νίπτρα.), στίχ. 336-390 αὐτὰρ Ὀδυσσεὺς ἷζεν ἐπ᾽ ἐσχαρόφιν, ποτὶ δὲ σκότον ἐτράπετ᾽ αἶψα
ξεμάκρινε από την φωτιά ο Οδυσσέας και στράφηκε αμέσως προς το σκοτάδι <για να μην τον γνωρίσει η Ευρύκλεια,>

Μετάφραση: Δημήτρης Μαρωνίτης @greek-language.gr
το σκοτάδι του θανάτου
↪ σκότον εἶναι τεθνηκότος
η τυφλότητα
↪ σκότου νέφος
ζαλάδα, ίλιγγος, σκοτοδίνη
απάτη, δόλος
άγνοια, αφάνεια
(ελληνιστική σημασία) (θρησκεία) η ανυπαρξία, η κατάσταση πριν από τη δημιουργία
※ ἡ δὲ γῆ ἦν ἀόρατος καὶ ἀκατασκεύαστος, καὶ σκότος ἐπάνω τῆς ἀβύσσου, καὶ πνεῦμα Θεοῦ ἐπεφέρετο ἐπάνω τοῦ ὕδατος. (Γένεσις, 1, Μετάφραση των Εβδομήκοντα)

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

σκότεος (ασυναίρετο)

Παράγωγες λέξεις[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

ίσως η οικογένεια λέξεων της σκιάς

Σύνθετα[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

↑ Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek. [Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής γλώσσας] (στα αγγλικά) με την αρωγή του Lucien van Beek. Leiden: Brill. Τόμοι 1‑2.

Πηγές[επεξεργασία]

σκότος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
σκότος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.

[1] σκότος - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

[2] Beekes, Robert S. P. (2010) Etymological Dictionary of Greek. [Ετυμολογικό λεξικό της ελληνικής γλώσσας] (στα αγγλικά) με την αρωγή του Lucien van Beek. Leiden: Brill. Τόμοι 1‑2.

[1]

[1]

σκότος

Πίνακας περιεχομένων

Νέα ελληνικά (el)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Προφορά[επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Μεταφράσεις[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

Παράγωγες λέξεις[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Σύνθετα[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Μενού πλοήγησης

σκότος

Νέα ελληνικά (el)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Προφορά[επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Μεταφράσεις[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

Μεσαιωνικά ελληνικά (gkm)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Άλλες μορφές[επεξεργασία]

Παράγωγες λέξεις[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Σύνθετα[επεξεργασία]

Αναφορές[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Μενού πλοήγησης

Αναζήτηση