νόμος
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | ο | νόμος | οι | νόμοι |
| γενική | του | νόμου | των | νόμων |
| αιτιατική | τον | νόμο | τους | νόμους |
| κλητική | νόμε | νόμοι | ||
| Κατηγορία όπως «δρόμος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]
- νόμος < (διαχρονικό δάνειο) αρχαία ελληνική νόμος[1][2]
Προφορά
[επεξεργασία]
- ΔΦΑ : /ˈno.mos/
- τυπογραφικός συλλαβισμός : νό‐μος
- τονικό παρώνυμο: νομός
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]
νόμος αρσενικό
- (νομικός όρος) υποχρεωτικός κανόνας δικαίου που εφαρμόζεται σε μια κρατική οντότητα, αφού θεσμοθετηθεί από τα αρμόδια νομοθετικά σώματα
- ⮡ Στην Ελλάδα οι νόμοι δεν ισχύουν πριν δημοσιευτούν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
- (νομικός όρος) το σύνολο των γραπτών κανόνων δικαίου που ισχύουν σε ένα κράτος, η νομοθεσία
- ⮡ ο ελληνικός νόμος
- ηθικός κανόνας που ρυθμίζει τις σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων
- ⮡ άγραφος νόμος
- (επιστήμες) γενική διατύπωση, συχνά μια μαθηματική σχέση, που αφορά στα φυσικά φαινόμενα και περιγράφει την αιτιώδη σχέση μεταξύ των διαφόρων φυσικών μεγεθών
Πολυλεκτικοί όροι
[επεξεργασία]- αναγκαστικός νόμος
- ειδικός νόμος
- εκλογικός νόμος
- εκτελεστικός νόμος
- θεμελιώδης νόμος
- θεσμικός νόμος
- ιδρυτικός νόμος
- ιερός νόμος
- μηδενικός νόμος
- νόμοι της αγοράς
- νόμος-πλαίσιο
- νόμος της προσφοράς και της ζήτησης
- πρόταση νόμου
- στρατιωτικός νόμος
- σχέδιο νόμου
- τροποποιητικός νόμος
- τυπική ισχύς (νόμου)
- φορολογικός νόμος
Εκφράσεις
[επεξεργασία]- άγνοια νόμου
- άγραφος νόμος
- δάσκαλε που δίδασκες και νόμο δεν εκράτεις, βλ. δάσκαλε που δίδασκες και λόγο δεν εκράτεις
- διά νόμου
- εκ του νόμου
- εκτός νόμου
- εν ονόματι του νόμου
- έχω ισχύ νόμου
- θείος νόμος
- κανονικά και με τον νόμο
- κατά παράβαση του νόμου
- κατά νόμο
- κενά νόμου
- νόμος είναι το δίκιο του εργάτη
- νόμος της ζούγκλας
- νόμος της νύχτας
- νόμος της σιωπής
- νόμος του αίματος
- νόμος του Μέρφι
- νόμος του ποδοσφαίρου
- νόμος των πιθανοτήτων
- νόμω
- ο λόγος κάποιου είναι συμβόλαιο/νόμος
- ο νόμος είναι νόμος
- ο νόμος/οι νόμοι και οι προφήτες
- όπως ορίζει ο νόμος
- παίρνω τον νόμο στα χέρια μου
- παραθυράκι του νόμου
- παρά τον νόμο
- πάω με τον νόμο
- πέφτει βαρύς ο πέλεκυς του νόμου
- σκληρός νόμος αλλά νόμος
- το γράμμα του νόμου
- το μακρύ χέρι του νόμου
- το πνεύμα του νόμου
- τόπου συνήθεια, νόμου κεφάλαιο
Συγγενικά
[επεξεργασία]συγγενικά και σύνθετα
- -νομία Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -νομία στο Βικιλεξικό
- -νομος Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -νομος στο Βικιλεξικό
- -νόμος Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -νόμος στο Βικιλεξικό
- νομο- Νεοελληνικές λέξεις με πρόθημα νομο- στο Βικιλεξικό
και
Δείτε επίσης
[επεξεργασία]
Μεταφράσεις
[επεξεργασία]
νόμος
|
Πηγές
[επεξεργασία]
- νόμος - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- νόμος - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
- Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2002). Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας (Βʹ έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας. (Αʹ έκδοση: 1998)
- νόμος - Κάτος, Γιώργος Β. (2016) Λεξικό της λαϊκής και της περιθωριακής μας γλώσσας. Θεσσαλονίκη. online στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (ΚΕΓ,1-2)
Αρχαία ελληνικά (grc)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | ὁ | νόμος | οἱ | νόμοι |
| γενική | τοῦ | νόμου | τῶν | νόμων |
| δοτική | τῷ | νόμῳ | τοῖς | νόμοις |
| αιτιατική | τὸν | νόμον | τοὺς | νόμους |
| κλητική ὦ! | νόμε | νόμοι | ||
| δυϊκός | ||||
| ονομ-αιτ-κλ | τὼ | νόμω | ||
| γεν-δοτ | τοῖν | νόμοιν | ||
| 2η κλίση, Κατηγορία 'δρόμος' όπως «δρόμος» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]- νόμος, ήδη τον 8ο αιώνα στον Ησίοδο < θέμα νομ-, μεταπτωτική βαθμίδα του νέμω [3]
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]νόμος αρσενικό
- (νομικός όρος) όπως νόμος
- συνήθεια
- αποτέλεσμα νομής, διανομή, μερισμός
Εκφράσεις
[επεξεργασία]
Παράγωγα
[επεξεργασία]παράγωγα & σύνθετα με θέμα νομ-
- -νομία Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -νομία στο Βικιλεξικό
- νομο- Αρχαίες ελληνικές λέξεις με πρόθημα νομο- στο Βικιλεξικό
- -νομος Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -νομος στο Βικιλεξικό
- -νόμος Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -νόμος στο Βικιλεξικό
- -νομῶ (-έω) Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -νομῶ στο Βικιλεξικό
και
Συγγενικά
[επεξεργασία]- θέμα νεμ- → δείτε τη λέξη νέμω
Αναφορές
[επεξεργασία]- ↑ νόμος - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη (συντομογραφίες-σύμβολα). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας
- ↑ νόμος - Χαραλαμπάκης, Χριστόφορος (επιμέλεια) (2014). Χρηστικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Ακαδημία Αθηνών. (ψηφιοποιημένη έκδοση από το 2023, συντομογραφίες-σύμβολα)
- ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Πηγές
[επεξεργασία]- νόμος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- νόμος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'δρόμος' (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά αρσενικά (νέα ελληνικά)
- Λόγια διαχρονικά δάνεια από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με προφορά ΔΦΑ (νέα ελληνικά)
- Τονικά παρώνυμα (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Ουσιαστικά (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Νομικοί όροι (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά με κλίση όπως το 'δρόμος' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'δρόμος' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 2ης κλίσης (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 2ης κλίσης αρσενικά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά αρσενικά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'δρόμος' αρσενικά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά παροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά αρσενικά παροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'δρόμος' παροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις παροξύτονες (αρχαία ελληνικά)
- Αρχαία ελληνικά
- Ουσιαστικά (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)