τύχη
Νέα ελληνικά (el)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | ||
|---|---|---|---|---|
| ονομαστική | η | τύχη | οι | τύχες |
| γενική | της | τύχης | των | τυχών |
| αιτιατική | την | τύχη | τις | τύχες |
| κλητική | τύχη | τύχες | ||
| Κατηγορία όπως «νίκη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | ||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία]
- τύχη < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική τύχη
Προφορά
[επεξεργασία]
Ουσιαστικό
[επεξεργασία]
τύχη θηλυκό
- η δύναμη που υποτίθεται ότι επηρεάζει τα γεγονότα είτε προς μια θετική κατάληξη είτε προς μια αρνητική
- καθετί που, χωρίς να έχει προβλεφθεί, καθορίζει την έκβαση των γεγονότων
- η καλοτυχία, όλες οι ευνοϊκές καταστάσεις
- (στον πληθυντικό) οι τύχες: η ζωή, το μέλλον
Εκφράσεις
[επεξεργασία]- ανοίγει η τύχη μου
- αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάτει
- αναζητώ καλύτερη τύχη (αναζητώ καλύτερες συνθήκες)
- από τύχη
- αφήνω τα πράγματα στην τύχη τους
- αφήνω / εγκαταλείπω κάποιον στην τύχη του
- για καλή μου τύχη
- ενώνουμε τις τύχες μας
- έχω την τύχη με το μέρος μου
- κάνω την τύχη μου
- (κάποιος / κάτι) δεν έχω καμία τύχη
- (κάποιος) κοιμάται και η τύχη του δουλεύει
- κατά τύχη]
- κρατάω την τύχη (κάποιου) στα χέρια μου
- λέω την τύχη
- η τύχη γυρνάει την πλάτη της σε κάποιον
- (η τύχη) παίζει (σε κάποιον) άσχημο παιχνίδι
- η τύχη χαμογελά σε κάποιον
- στην τύχη
- της τύχης τα γραμμένα
- τύχη αγαθή (τύχῃ ἀγαθῇ)
- τύχη βουνό
- χαρά στην τύχη του!
Συγγενικά
[επεξεργασία] ετυμολογικό πεδίο
τυχ-
τυχ-
- ανεπιτυχής
- ανεπιτυχώς (επίρρημα)
- ασύντυχος
- ατυχής, ατυχία & συγγενικά
- διαβολοτύχη
- δυστυχής, δυστυχία & συγγενικά
- ευτυχής, ευτυχία & συγγενικά
- επίτευγμα
- επιτυχής, επιτυχία & συγγενικά
- κακοτυχιά
- κακοτυχίζω, κακοτυχίζομαι
- κακοτύχισμα
- κακοτυχισμένος
- κακότυχος
- καλοτυχιά
- καλοτυχίζω, καλοτυχίζομαι
- καλοτύχισμα
- καλοτυχισμένος
- καλότυχος
- ομότυχος
- παρατυχών
- πετυχαίνω & συγγενικά
- πρόστυχος & συγγενικά
- συντυχαίνω
- συντυχία, συντυχιά
- σύντυχος
- συχνοτυχαίνει
- τυγχάνω
- τυχαία (επίρρημα)
- τυχαίνω
- τυχαιοποίηση
- τυχαίος
- τυχαιότητα
- τυχαίως (επίρρημα)
- τυχάρπαστος
- τυχερά (επίρρημα)
- τυχεράκιας
- τυχερό (ουδέτερο)
- τυχερός & συγγενικά
- τυχερούλης, τυχερούλα
- τυχερούλικος
- τυχόδαρτος
- τυχοδιώκτης
- τυχοδιωκτικά (επίρρημα)
- τυχοδιωκτικός
- τυχοδιώκτρια
- τυχόν (επίρρημα)
- τυχόντας, τυχούσα, τυχόν
- τυχών, τυχούσα, τυχόν
Μεταφράσεις
[επεξεργασία]
τύχη
Αρχαία ελληνικά (grc)
[επεξεργασία]| ↓ πτώσεις | ενικός | πληθυντικός | |||
|---|---|---|---|---|---|
| τῠχα- | |||||
| ονομαστική | ἡ | τύχη | αἱ | τύχαι | |
| γενική | τῆς | τύχης | τῶν | τυχῶν | |
| δοτική | τῇ | τύχῃ | ταῖς | τύχαις | |
| αιτιατική | τὴν | τύχην | τὰς | τύχᾱς | |
| κλητική ὦ! | τύχη | τύχαι | |||
| δυϊκός | |||||
| ονομ-αιτ-κλ | τὼ | τύχᾱ | |||
| γεν-δοτ | τοῖν | τύχαιν | |||
| Το φωνήεν της παραλήγουσας είναι βραχύ. | |||||
| 1η κλίση, ομάδα 'γνώμη', Κατηγορία 'δίκη' όπως «βελόνη» - Παράρτημα:Ουσιαστικά | |||||
Ετυμολογία
[επεξεργασία] Ουσιαστικό
[επεξεργασία]τύχη, -ης (ῠ) θηλυκό
- η τύχη, η καλή τύχη, η ευτυχία, η κακή τύχη, η δυστυχία
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Σοφοκλῆς, Ἀντιγόνη, στίχ. 996
- φρόνει βεβὼς αὖ νῦν ἐπὶ ξυροῦ τύχης.
- Να ξέρεις τώρα πως στης τύχης την κόψη επάνω περπατείς.
- Μετάφραση (1912): Κωνσταντίνος Χρηστομάνος @greek‑language.gr
- φρόνει βεβὼς αὖ νῦν ἐπὶ ξυροῦ τύχης.
- ※ 5ος πκε αιώνας ⌘ Σοφοκλῆς, Ἀντιγόνη, στίχ. 996
- κλῆρος, μοῖρα
- το αβέβαιο αποτέλεσμα, η άγνωστη έκβαση
Άλλες μορφές
[επεξεργασία]Εκφράσεις
[επεξεργασία]- ἐκ τύχης & ἀπὸ τύχης τυχαία, συμπτωματικώς, κατά τύχη, κατά σύμπτωση
- θείῃ τύχῃ
- ἀναγκαία τύχη η ανάγκη, το αναγκαστικό και δυσάρεστο
Συγγενικά
[επεξεργασία](Χρειάζεται επεξεργασία)
Αναφορές
[επεξεργασία]
- ↑ Μπαμπινιώτης, Γεώργιος (2010). Ετυμολογικό Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Β' ανατύπωση. 2009: A' έκδοση). Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Πηγές
[επεξεργασία]- τύχη - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
- τύχη - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.
Κατηγορίες:
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'νίκη' (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά (νέα ελληνικά)
- Κληρονομημένες λέξεις από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Προέλευση λέξεων από τα αρχαία ελληνικά (νέα ελληνικά)
- Λήμματα με προφορά ΔΦΑ (νέα ελληνικά)
- Ομόηχα (νέα ελληνικά)
- Νέα ελληνικά
- Ουσιαστικά (νέα ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (νέα ελληνικά)
- Κεντρικά λήμματα (νέα ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως η ομάδα 'γνώμη' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά με κλίση όπως το 'δίκη' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά που κλίνονται όπως το 'δίκη' (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 1ης κλίσης (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά 1ης κλίσης θηλυκά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά παροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Ουσιαστικά θηλυκά παροξύτονα (αρχαία ελληνικά)
- Λέξεις παροξύτονες (αρχαία ελληνικά)
- Αρχαία ελληνικά
- Ουσιαστικά (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα από τον Σοφοκλή (αρχαία ελληνικά)
- Λήμματα με παραθέματα (αρχαία ελληνικά)
- Αντίστροφο λεξικό (ελληνικά)