πρόχειρος

Νέα ελληνικά (el)

↓ πτώσεις	ενικός
γένη →	αρσενικό		θηλυκό		ουδέτερο
ονομαστική	ο	πρόχειρος	η	πρόχειρη	το	πρόχειρο
γενική	του	πρόχειρου	της	πρόχειρης	του	πρόχειρου
αιτιατική	τον	πρόχειρο	την	πρόχειρη	το	πρόχειρο
κλητική		πρόχειρε		πρόχειρη		πρόχειρο
↓ πτώσεις	πληθυντικός
γένη →	αρσενικό		θηλυκό		ουδέτερο
ονομαστική	οι	πρόχειροι	οι	πρόχειρες	τα	πρόχειρα
γενική	των	πρόχειρων	των	πρόχειρων	των	πρόχειρων
αιτιατική	τους	πρόχειρους	τις	πρόχειρες	τα	πρόχειρα
κλητική		πρόχειροι		πρόχειρες		πρόχειρα
Κατηγορία όπως «όμορφος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

πρόχειρος < αρχαία ελληνική πρόχειρος < (πρό) πρό- + χείρ

Προφορά

ΔΦΑ : /ˈpɾo.çi.ɾos/

Επίθετο

πρόχειρος, -η, -ο

1. που έχει γίνει χωρίς μεγάλη προσοχή, με βιασύνη ή χωρίς τη χρήση των κατάλληλων υλικών ή μέσων
2. που δεν τον έχουμε επεξεργαστεί όσο πρέπει, αλλά βρίσκεται σε μια πρωτόλεια ή πρώτη μορφή ή κατάσταση
3. που βρίσκεται εύκολα
4. προσωρινός

   ≠ αντώνυμα: μόνιμος

5. ανεπίσημος, καθημερινός

   ≠ αντώνυμα: επίσημος, καλός

6. (ουσιαστικοποιημένο) το πρόχειρο: τετράδιο ή μπλοκ για ποικίλες πρόχειρες σημειώσεις

Εκφράσεις

• εκ του προχείρου: στο πόδι, χωρίς προετοιμασία
• έχω (κάτι) πρόχειρο: έχω κάτι έτοιμο για άμεση χρησιμοποίηση

Συγγενικά

• πρόχειρα
• πρόχειρο
• προχειρότητα
• προχείρως
• → δείτε τις λέξεις προ και χέρι

Σύνθετα

• προχειρογραμμένος
• προχειροδουλειά
• προχειρολόγημα
• προχειρολογία
• προχειρολογώ
• προχειροφτιαγμένος

Μεταφράσεις

    που δεν έχει γίνει προπαρασκευή ή μελέτη για αυτόν

αγγλικά : offhand (en), makeshift (en) γαλλικά : improvisé (fr), sommaire (fr) ιταλικά : a portata di mano (it), sottomano (it), improvvisato (it)

    έτοιμος για άμεση χρησιμοποίηση

αγγλικά : handy (en), ready (en) γαλλικά : prêt (fr), à portée (fr) de main (fr)

---

Αρχαία ελληνικά (grc)

→ γένη	αρσενικό & θηλυκό		ουδέτερο
↓ πτώσεις	ενικός
ονομαστική	ὁ/ἡ	πρόχειρος	τὸ	πρόχειρον
γενική	τοῦ/τῆς	προχείρου	τοῦ	προχείρου
δοτική	τῷ/τῇ	προχείρῳ	τῷ	προχείρῳ
αιτιατική	τὸν/τὴν	πρόχειρον	τὸ	πρόχειρον
κλητική ὦ!		πρόχειρε		πρόχειρον
↓ πτώσεις	πληθυντικός
ονομαστική	οἱ/αἱ	πρόχειροι	τὰ	πρόχειρᾰ
γενική	τῶν	προχείρων	τῶν	προχείρων
δοτική	τοῖς/ταῖς	προχείροις	τοῖς	προχείροις
αιτιατική	τοὺς/τὰς	προχείρους	τὰ	πρόχειρᾰ
κλητική ὦ!		πρόχειροι		πρόχειρᾰ
	δυϊκός
ονομ-αιτ-κλ	τὼ	προχείρω	τὼ	προχείρω
γεν-δοτ	τοῖν	προχείροιν	τοῖν	προχείροιν
2η κλίση, Κατηγορία 'δύσκολος' όπως «δύσκολος» - Παράρτημα:Επίθετα & Μετοχές

Ετυμολογία

πρόχειρος < πρό- + χείρ + -ος

Επίθετο

πρόχειρος

1. πρόχειρος, που είναι έτοιμος για άμεση χρήση
2. πρόχειρος, δεν έχει γίνει προπαρασκευή ή μελέτη για αυτόν
3. κοινός, συνηθισμένος
4. γρήγορος
5. προφανής

Πηγές

• πρόχειρος - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ, Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012
• πρόχειρος - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.