στόμα

Ελληνικά (el)[επεξεργασία]

↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	το	στόμα	τα	στόματα
γενική	του	στόματος	των	στομάτων
αιτιατική	το	στόμα	τα	στόματα
κλητική		στόμα		στόματα
Κατηγορία όπως «κύμα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

κλειστό ανθρώπινο στόμα

ανοιχτό στόμα αλιγάτορα

Ετυμολογία [επεξεργασία]

στόμα < (κληρονομημένο) αρχαία ελληνική στόμα < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *stomn̥ / *stomen- (στόμα)

Προφορά[επεξεργασία]

ΔΦΑ : /ˈsto.ma/

τυπογραφικός συλλαβισμός : στό‐μα

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

στόμα ουδέτερο

(ανατομία) άνοιγμα στο πρόσωπο των ανθρώπων ή στο κεφάλι των ζώων, που χρησιμεύει στην κατάποση της τροφής και στην ομιλία
↪ Κλείνε το στόμα σου όταν τρως.
(μεταφορικά) ένας άνθρωπος, σαν μονάδα μέτρησης
↪ Η μάνα του είχε δέκα στόματα να θρέψει.
το άνοιγμα μιας κοιλότητας
↪ το στόμα του μπουκαλιού

≈ συνώνυμα: είσοδος, στόμιο

Εκφράσεις[επεξεργασία]

ανοίγω το στόμα μου: αρχίζω να μιλώ
1. μιλώ
  ↪ μπορεί να καθίσει ώρες ολόκληρες χωρίς να ανοίξει το στόμα του
  
  ↪ όποιος ανοίξει το στόμα του, θα φάει ξύλο!
2. (μεταφορικά) λέω κουτσομπολιά ή βρισιές
  ↪ αλίμονό μας αν ανοίξει το στόμα της, ποιος τη σταματάει!
από στόματος: από μνήμης
βάζω κάτι στο στόμα μου : τρώω κάτι
↪ μικροί, είμασταν πολύ φτωχοί, ίσα ίσα είχαμε να βάλουμε κάτι στο στόμα μας
γλυτώνω από το στόμα του λύκου: ξεφεύγω από άμεσο κίνδυνο
γλυτώνω από του χάρου το στόμα : ξεφεύγω από θανάσιμο κίνδυνο
κλείνω / βουλώνω το στόμα κάποιου :
1. τον διακόπτω ενώ μιλά (συνήθως με προσβλητικό τρόπο)
2. φέρνω τέτοια επιχειρήματα που τον αναγκάζουν να σταματήσει να μιλά
  ≈ συνώνυμα: αποστομώνω
με μισό στόμα: χωρίς να το θέλω πραγματικά
↪ συμφώνησε με μισό στόμα
μ' ένα στόμα: όλοι μαζί, ομόφωνα
↪ όλοι μαζί, μ' ένα στόμα, μια φωνή, φώναξαν: «Ζήτω!»
μένω με το δάχτυλο στο στόμα : περιμένω κάποιον για πολλή ώρα
μένω με το στόμα ανοιχτό: παραμένω έκπληκτος → δείτε την έκφραση: μένω άγαλμα
πέφτω στο στόμα του λύκου: πέφτω σε παγίδα
στόμα απύλωτο: άνθρωπος που διαδίδει ψεύδη εις βάρος κάποιου
≈ συνώνυμα: κακολόγος, φιλοκατήγορος
το πήρες από το στόμα μου : ετοιμαζόμουν να το πω και το είπες πριν
στο στόμα μου το έχω:
1. δεν μπορώ να θυμηθώ ακριβώς τη λέξη
2. είμαι έτοιμος να ξεστομίσω κάτι

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Σύνθετα[επεξεργασία]

-στομος Νεοελληνικές λέξεις με επίθημα -στομος στο Βικιλεξικό

Δείτε επίσης[επεξεργασία]

στόμα στη Βικιπαίδεια

Μεταφράσεις[επεξεργασία]

το στόμα

αγγλικά : mouth ^(en)
αλβανικά : gojë ^(sq)
αφρικάανς : mond ^(af)
βασκικά : aho ^(eu)
βοσνιακά : usta ^(bs)
γαλλικά : bouche ^(fr), gueule ^(fr) (για ζώα)
γερμανικά : Mund ^(de), Maul ^(de) (για ζώα)
εσπεράντο : buŝo ^(eo)
ισπανικά : boca ^(es)
ιταλικά : bocca ^(it)

λετονικά : mute ^(lv)
λιθουανικά : burna ^(lt)
ολλανδικά : mond ^(nl), bek ^(nl) (για ζώα)
πολωνικά : usta ^(pl)
πορτογαλικά : boca ^(pt)
ρουμανικά : gură ^(ro)
ρωσικά : рот ^(ru)
τουρκικά : ağız ^(tr)
τσεχικά : pusa ^(cs)
φινλανδικά : suu ^(fi)

Πηγές[επεξεργασία]

«στόμα» - Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής. (1998) του Ιδρύματος Μανόλη Τριανταφυλλίδη. Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

	δυϊκός
↓ πτώσεις	ενικός		πληθυντικός
ονομαστική	τὸ	στόμᾰ	τὰ	στόμᾰτᾰ
γενική	τοῦ	στόμᾰτος	τῶν	στομᾰ́των
δοτική	τῷ	στόμᾰτῐ	τοῖς	στόμᾰσῐ (ν)
αιτιατική	τὸ	στόμᾰ	τὰ	στόμᾰτᾰ
κλητική ὦ!		στόμᾰ		στόμᾰτᾰ
ονομ-αιτ-κλ	τὼ		στόμᾰτε
γεν-δοτ	τοῖν		στομᾰ́τοιν
3η κλίση, ομάδα 'ουδέτερα -α -ατος', Κατηγορία όπως «κτῆμα» - Παράρτημα:Ουσιαστικά

Ετυμολογία [επεξεργασία]

στόμα < πρωτοϊνδοευρωπαϊκή *stomn̥ / *stomen- (στόμα)

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

στόμα ουδέτερο (& αιολικός τύπος : στύμα)

(ανατομία) το στόμα
όργανο της φωνής, λαλιά, ομιλία
↪ δέκα μὲν γλῶσσαι, δέκα δὲ στόματα
λόγια, εκφράσεις, τρόπος έκφρασης, η γλώσσα που χρησιμοποιεί κάποιος
↪ τὸ Φοίβου θεῖον ἀψευδὲς στόμα

↪ τό σόν στόμα ἐλεινόν - κἂν καλὸν φορῇ στόμα
προφορικός
↪ ἀπὸ στόματος εἰπεῖν (από μνήμης, χωρίς γραπτά)
(γεωγραφία) στόμιο, εκβολές
↪ στόμα τοῦ Πόντου - Τό ἄνω στόμα τῆς διώρυχος
χάσμα, ρήγμα
άνοιγμα, είσοδος
↪ στόμα φρέατος

↪ ἑπτάπυλον στόμα (οι επτά είσοδοι της Θήβας)
το πρόσθιο, μπροστινό μέρος, μέτωπο
↪ ἀπό στόματος (τα πρόσθια στρατεύματα στη μάχη σε αντιδιαστολή προς την οπισθοφυλακή: ἀπὸ τῆς οὐρᾶς)
πρόσωπο
↪ κατὰ στόμα : κατά πρόσωπο, πρόσωπο με πρόσωπο, μπροστά σου
άκρο, χείλος, κορυφή, το όριο
↪ ἄκρον στόματος πύργων

↪ τίς δὲ συμμάχοις θάρσος παρέσχεν ὅσον Ἀγησίλαος, καίπερ ἤδη πρὸς τῷ στόματι τοῦ βίου ὤν; (: ποιός έδωσε στους συμμάχους τόσο θάρρος όσο ο Αγησίλαος, που τώρα είναι στο κατώφλι του θανάτου;)

↪ τό στόμα τῆς αἰχμῆς (το μυτερό άκρο του όπλου)
(μεταφορικά) αυτό που καταπίνει
↪ πτολέμοιο, ὑσμίνης στόμα (πόλεμος, το στόμα της μάχης, δηλ. που καταπίνει σαν τέρας)
η πηγή ποταμού

Εκφράσεις[επεξεργασία]

ἀθύρωτον στόμα
ἀπὸ στόματος
ἀπύλωτον στόμα
ἐξ ἑνός στόματος : με μια φωνή, ομόφωνα

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

-στομος Αρχαίες ελληνικές λέξεις με επίθημα -στομος στο Βικιλεξικό

(Χρειάζεται επεξεργασία)

Πηγές[επεξεργασία]

«στόμα» - Επιτομή του Λεξικού Λίντελ-Σκοτ. Λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας (Επιτομή του Μεγάλου Λεξικού, εκδ. Πελεκάνος, 2007), Ψηφίδες στο Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 2012.
«στόμα» - ΛΟΓΕΙΟΝ (αγγλικά, από το 2011) Λεξικά για την αρχαία ελληνική και λατινική γλώσσα (στα αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά, κ.λπ.) Πανεπιστήμιο του Σικάγου.

στόμα

Πίνακας περιεχομένων

Ελληνικά (el)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Προφορά[επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Εκφράσεις[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Σύνθετα[επεξεργασία]

Δείτε επίσης[επεξεργασία]

Μεταφράσεις[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Εκφράσεις[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Μενού πλοήγησης

στόμα

Ελληνικά (el)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Προφορά[επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Εκφράσεις[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Σύνθετα[επεξεργασία]

Δείτε επίσης[επεξεργασία]

Μεταφράσεις[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Αρχαία ελληνικά (grc)[επεξεργασία]

Ετυμολογία [επεξεργασία]

Ουσιαστικό[επεξεργασία]

Εκφράσεις[επεξεργασία]

Συγγενικές λέξεις[επεξεργασία]

Πηγές[επεξεργασία]

Μενού πλοήγησης

Αναζήτηση