Παράρτημα:Ορθογραφικές μεταρρυθμίσεις της γαλλικής γλώσσας του 1990

Από Βικιλεξικό
Μετάβαση στην πλοήγηση Πήδηση στην αναζήτηση

Παρατήρηση: αυτή η σελίδα προέρχεται από το γαλλικό βικιλεξικό, όμως μπορεί να άλλαξε σε πολλά σημεία έκτοτε.


Οι ορθογραφικές μεταρρυθμίσεις προτάθηκαν από το Ανώτατο συμβούλιο της γαλλικής γλώσσας (Conseil supérieur de la langue française) και μετά έγιναν ομόφωνα αποδεκτές από τη Γαλλική Ακαδημία στις 3 Μαΐου 1990. Τέλος, δημοσιεύτηκαν στην «Εφημερίδα της Κυβερνήσεως» (Journal officiel de la République française) στις 6 Δεκεμβρίου 1990.

Διορθώνουν την ορθογραφία ορισμένων λέξεων, όμως δεν πρόκειται για πολύ μεγάλη τροποποίηση. Κυρίως, επιτρέπουν την άρση αμφιβολιών σχετικά με τη γραφή ορισμένων λέξεων (π.χ. mangeüre, ambigüité, κ.λπ., καθώς και των σύνθετων αριθμητικών).

Θα βρείτε σ' αυτή τη σελίδα τους κανόνες των διορθώσεων και, στη συνέχεια, τον κατάλογο των λέξεων που έχουν διορθωθεί (η λίστα περιλαμβάνει πάνω από 1300 λέξεις). Οι σημειώσεις περιέχουν εξωτερικούς συνδέσμους εάν θέλετε περισσότερους κανόνες ή εξηγήσεις.

Παρατήρηση. Οι μεταρρυθμίσεις που ακολουθούν δεν επιβάλλονται, πρόκειται μόνο για συστάσεις.

Και η παλιά και η νέα ορθογραφία ισχύουν ταυτόχρονα.

Τι γίνεται στο Βικιλεξικό

[επεξεργασία]

Υπάρχουν και τα δύο λήμματα, δηλαδή και με την παραδοσιακή, αλλά και με τη νέα γραφή.

Μεταρρυθμίσεις

[επεξεργασία]

Σύνθετα αριθμητικά

[επεξεργασία]

Τα σύνθετα αριθμητικά ενώνονται συστηματικά με παύλες (traits d'union) ενώ σύμφωνα με την παραδοσιακή γραφή αυτό γινόταν μόνο για αριθμούς κάτω από το 100 (σε ορισμένες περιπτώσεις).

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία
cent vingt-et-un cent-vingt-et-un
trois cent trente-deux mille cinq cent un trois-cent-trente-deux-mille-cinq-cent-un

Πληθυντικός σύνθετων λέξεων

[επεξεργασία]

Σε όλες οι σύνθετες λέξεις που παράγονται με τους παρακάτω τρόπους:

  • pèse-lettre (ρήμα + ουσιαστικό, αντικείμενο του ρήματος),
  • sans-abri (πρόθεση + ρήμα),

το δεύτερο συνθετικό παίρνει τη μορφή του πληθυντικού όταν η λέξη είναι στον πληθυντικό, την χάνει όταν η λέξη είναι στον ενικό.

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία
un après-midi,
des après-midi
un après-midi,
des après-midis
un ramasse-miettes,
des ramasse-miettes (άκλιτο)
un ramasse-miette,
des ramasse-miettes

Υπάρχουν μερικές εξαιρεσεις στις λέξεις που περιέχουν άρθρο (π.χ. trompe-la-mort) ή ένα κύριο όνομα (π.χ. prie-Dieu).

Λέξεις που προέρχονται αυτούσιες από άλλη γλώσσα (δηλαδή χωρίς αλλαγή της ορθογραφίας)

[επεξεργασία]

Αυτές οι λέξεις παίρνουν τη μορφή του πληθυντικού με τον ίδιο τρόπο όπως και οι άλλες γαλλικές λέξεις, τονίζονται δε σύμφωνα με τους συνηθισμένους κανόνες των γαλλικών λέξεων. Σ' αυτές τις περιπτώσεις, η παραδοσιακή ορθογραφία δίσταζε συχνά και αναγνώριζε και τις δύο μορφές· η μεταρρύθμιση διάλεξε τον απλούστερο τρόπο.

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία
un match,
des matches
un match,
des matchs
un allegro,
des allegros
un allégro,
des allégros
un pianissimo,
des pianissimi
un pianissimo,
des pianissimos
un maximum,
des maxima
un maximum,
des maximums

Συγκόλληση λέξεων

[επεξεργασία]

Μερικές λέξεις συγκολλούνται:

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία
contre-pied contrepied
entre-temps entretemps
tic-tac tictac
agro-alimentaire agroalimentaire

Βαρεία (accent grave) αντί για οξεία (accent aigu)

[επεξεργασία]

Η βαρεία (accent grave) χρησιμοποιείται αντί για την οξεία (accent aigu) για να εναρμονίσει την ορθογραφία των παραγώγων ορισμένων λέξεων, καθώς και για τον μέλλοντα (futur) και την υποθετική (conditionnel) των ρημάτων που κλίνονται κατά το céder. Αυτή η τελευταία απόφαση απλά ακολουθεί μια άλλη, του 1976 (Arrêté Haby της 28 Δεκεμβρίου 1976, Journal officiel της 9ης Φεβρουαρίου 1977), που δεν είχε γίνει αποδεκτή από τους Grevisse και Hanse, αλλά που ακολουθήθηκε από τον Séguin [1].

Ο κανόνας είναι ο εξής: μπροστά σε μια συλλαβή που περιέχει ένα άφωνο e (e muet), γράφουμε « è » κι όχι « é ».

Εξαιρέσεις:

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία
événement évènement
je céderais je cèderais
réglementaire règlementaire

Περισπωμένη (accent circonflexe)

[επεξεργασία]

Η περισπωμένη (accent circonflexe) καταργείται πάνω στα « i » και τα « u », εκτός από τις καταλήξεις των ρημάτων στον αόριστο (passé simple), στην υποτακτική (subjonctif), καθώς και σε περιπτώσεις αμφιβολίας.

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία
boîte boite
brûler bruler
goûter gouter
paraître paraitre
bûche buche

Διατηρείται η περισπωμένη στο nous fûmes, κ.λπ. (passé simple), qu’il fût, κ.λπ. (subjonctif), (participe passé του devoir) για να αποφευχθεί η σύγχυση με το du, και στο jeûne, για να αποφευχθεί η ομογραφία με το jeune.

Τα επίθετα mûr και sûr ακολουθούν τώρα τον κανόνα των participes passés (, ) και χάνουν την περισπωμένη παντού εκτός από τον ενικό του αρσενικού γένους (έτσι κι αλλιώς, το πρόβλημα δεν συναντιόταν αλλού, δείτε π.χ. mûr, mure, mures, murs - sûr, sure, sures, surs).

Διαλυτικά (tréma)

[επεξεργασία]

Στα συμπλέγματα: -güe- και -güi-, τα διαλυτικά (tréma) μεταφέρονται πάνω στο « u ».

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία Προφορά
aiguë aigüe
ΔΦΑ : /ɛ.ɡy/
ambiguïté ambigüité /ɑ̃.bi.ɡɥi.te/

Επίσης, προστίθενται διαλυτικά στις παρακάτω λέξεις, καθώς και τα παράγωγά τους, ώστε να ταιριάζει η γραφή τους με την προφορά τους.

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία Προφορά
arguer argüer /ar.gɥe/
gageure gageüre /ga.ʒyr/
mangeure mangeüre /mɑ̃.ʒyr/
rongeure rongeüre /rɔ̃.ʒyr/
vergeure vergeüre /vɛr.ʒyr/

Ρήματα που λήγουν σε -eler και -eter

[επεξεργασία]
  • Τα ρήματα που λήγουν σε -eler κλίνονται κατά το peler.
  • Τα ρήματα που λήγουν σε -eter κλίνονται κατά το acheter.

Τα παράγωγα επιρρήματα και ουσιαστικά που λήγουν σε -ment γράφονται κατά τα αντίστοιχα ρήματα.

Εξαιρέσεις:

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία

j’amoncelle
tu amoncelles
il amoncelle
nous amoncelons
vous amoncelez
ils amoncellent

j’amoncèle
tu amoncèles
il amoncèle
nous amoncelons
vous amoncelez
ils amoncèlent

amoncellement amoncèlement

Λέξεις που λήγουν σε -olle και σε -otter

[επεξεργασία]

Λέξεις που έληγαν παλιότερα σε -olle, καθώς και ρήματα που έληγαν σε -otter, γράφονται πια με απλό σύμφωνο. Τα παράγωγα ενός ρήματος γράφονται επίσης με απλό σύμφωνο.

Εξαιρέσεις:

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία
corolle corole
frisotter frisoter
mangeotter mangeoter

Μετοχή του ρήματος laisser ακολουθούμενη από απαρέμφατο

[επεξεργασία]

Όπως και με το ρήμα faire, η μετοχή (participe passé) του laisser ακολουθούμενη από ένα απαρέμφατο (infinitif) παραμένει άκλιτη (invariable).

Παραδοσιακή ορθογραφία Μεταρρυθμισμένη ορθογραφία
elle s’est laissée maigrir elle s’est laissé maigrir
je les ai laissés partir je les ai laissé partir

Άλλες μεταρρυθμίσεις

[επεξεργασία]

Άλλες μεταρρυθμίσεις αφορούν λέξεις των οποίων η γραφή είναι παράδοξη ή και παράλογη. Για παράδειγμα, σύμφωνα με την παραδοσιακή ορθογραφία γράφουμε battre, combattre, combattant, αλλά combatif και combativité. Οι μεταρρυθμίσεις επιτρέπουν (και συνιστούν) να γράφουμε combattif και combattivité.

Κατάλογος λέξεων των οποίων η γραφή άλλαξε

[επεξεργασία]

Αυτός ο κατάλογος, που προσπαθούμε να κάνουμε όσο πιο πλήρη μπορούμε, στέλνει κάθε λέξη στη νέα της ορθογραφία:

  1. Σύνθετα αριθμητικά
  2. Πληθυντικός σύνθετων λέξεων
  3. Mots empruntés à d’autres langues
  4. Mots soudés
  5. Accent grave au lieu de l’accent aigu
  6. Accent circonflexe
  7. Διαλυτικά (tréma)
  8. Verbes en -eler et -eter
  9. Mots en -olle et en -otter
  10. Participe passé de laisser suivi d’un infinitif
  11. Autres rectifications







(συνεχίζεται στο H)

















Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[επεξεργασία]